Od zarania dziejów gałązka oliwna towarzyszy nam jako symbol nadziei. Z nią – jako dobrą nowiną – przyleciał do Arki Noego gołąbek pokoju. W mitologii greckiej i rzymskiej stanowiła ona oznakę odporności i witalnej siły. Z kolei oliwa z oliwek jest śródziemnomorskim eliksirem piękna, zdrowia i długowieczności. Przyjrzymy się więc gajom oliwnym i ich małym dobroczynnym owocom – oliwkom.
Drzewa oliwne uprawia się już na świecie blisko 5 i pół tysiąca lat. Co ciekawe, drzewka te występują aż w 35 gatunkach. W basenie Morza Śródziemnomorskiego pojawiły się wraz z Fenicjanami i zwojowały tamtejsze uprawy. Dzisiaj głównymi terenami ich zboru są właśnie kraje śródziemnomorskie oraz Bliski Wschód. Jednak najbardziej popularną oliwkę europejską – Olea europaea L. – znajdziemy również na Kaukazie, w Afryce południowo-zachodniej, na Karaibach czy w krajach Dalekiego Wschodu.
Drzewka oliwne są roślinami wiecznie zielonymi, osiągającymi do 12 m wysokości. Są też niezwykle długowieczne, mogą przeżyć aż 2-3 tys. lat. Ich owoce, czyli oliwki, zbiera się od końca września do lutego. Na początku są młodziutkie, zielone, a z biegiem czasu przyjmują ciemną dojrzałą barwę. Zaledwie 10proc. rocznych zbiorów tych owoców przeznacza się do ich bezpośredniego spożycia. Z reszty wytłacza się oliwę. Ma to swoje uzasadnienie: aż 40-60proc. oliwki stanowi właśnie tłuszcz. To przez to są one kaloryczne. W 100g oliwek zawiera się 150 kcal.
W medycynie wykorzystywane w dużej mierze są liście oliwki czyli tzw. Oleae folium. Swoje właściwości zawdzięczają dużej zawartości polifenoli o działaniu antyoksydacyjnym i wzmacniającym. Kolejnym takim niezwykłym składnikiem – najsilniejszym aktywnym w liściu – jest oleuropeina. Zarówno ona jak i produkty, które powstają z jej hydrolizy, stanowią silne lekarstwo i zwalczają ponad 120 patologicznych wirusów, bakterii i organizmów. Oleuropeina ma bardzo duży wpływ na system immunologiczny – pomaga zwiększyć odporność. Istotne są również jej właściwości antygrzybiczne i przeciwpasożytnicze.
W kosmetyce często stosuje się już samą oliwę – bezpieczny, łagodny i w 100proc. naturalny preparat pielęgnacyjny! Masaż czystą oliwą lub po prostu jej bezpośrednia aplikacja na ciało pozwala zachować nawilżoną, miękką i odżywioną skórę. Oprócz polifenoli, skutecznym antyutleniaczem w oliwie jest witamina E. Działa ona także kojąco, wygładzająco i ochronnie. Jest lekkim naturalnym filtrem UV. Niestety nie tak skutecznym, aby jedynie ją stosować w lecie. Kolejna ważna witamina – F – chroni naszą skórę przed utratą wilgoci i przywraca jej naturalną barierę ochronną. Likwiduje szorstkość i wzmacnia odporność.